Philips Symfonie Orkest, dirigent Jules van Hessen. Gehoord in Muziek Centrum, zaterdag 4 november.

Door Cornelie Hoendervanger

Toen zaterdagavond in de kleine zaal van het Muziekcentrum het Reizend Muziekgezelschap optrad, opereerde in de grote zaal het Philips Symfonie Orkest dat binnenkort ook een 'reizend ensemble' genoemd kan worden. In december gaat dit roedel enthousiaste amateurs de muzikale vleugels uitslaan in China. Ons slagvaardige Eindhovense orkest zal daar (o.a.in de Concerthal van Peking) zeker laten horen tot welk een hoog niveau niet-professionele muzikanten kunnen stijgen. Want het gepresenteerde programma loog er niet om, ja, wij hebben zelfs het orkest nog nooit zo voortreffelijk horen musiceren!

Toewijding en enthousiasme staan hoog in het vaandel. De 'top-coach' Jules van Hessen, die sinds 1987 de zware trainingen leidt, blijkt steeds weer met z'n markante persoonlijkheid een fantastisch inspirator. Zeer bewonderenswaardig vermag hij altijd leven in de amateur-brouwerij te brengen en goed te scoren op het gebied van de voordrachtskunst.

In het 'hoekige' opus 'Square' van Roel van Oosten trof direct hoeveel overtuigingskracht de dirigent wist uit te stralen. Het interessante werk kwam echt boeiend uit de verf. Na het slotakkoord draafde de jonge Nederlandse componist het podium op om het applaus van de zeer talrijke toehoorders in ontvangst te nemen.

In Khatchaturians Vioolconcert kon men een rijzende ster aan het viool-firmament horen schitteren: de 22-jarige Wouter Vossen vertolkte op briljante wijze de zware solopartij. Ver boven de materie verheven imponeerde hij met z'n fraaie toon en prachtig expressieve voordracht. Dat het orkest de solist, vooral in de lage registers, wel eens 'overspeelde' deed weinig af aan de overrompelend-temperamentvolle interpretatie.

Tot slot de meeslepende en monumentale uitvoering van Tschaikovsky's Vijfde Symfonie. Lekker dynamisch klonken de hoekdelen; de triomffanfares van het finale moesten zelfs na lange ovaties nog gebisseerd worden! Echt swingend speelde men de betoverende Wals en met een diepe melancholie het langzame deel. Al werd in de pianissimo-passages niet de verfijning van Chinees porselein bereikt en al had de klank van de forte-gedeeltes iets minder massief kunnen zijn, een spontaan en eerlijk muziek maken kenmerkte de voortreffelijke weergave.En zo kan deze orkestrale troepenmacht pront oprukken naar China om daar menig muzikaal hart te veroveren!

Vier concerten Philips Symfonieorkest China groot succes

EINDHOVEN - "Voor onze uitvoeringen in de Beijing Concert Hall waren de kaartjes op de zwarte markt al het dubbele waard van de officiële prijs. Dat geeft aan hoe enthousiast de Chinezen waren over onze muziek. Trouwens, alle westerse muziek staat er enorm in de belangstelling."

Het Philips Symfonie Orkest is onlangs teruggekeerd van een tiendaags verblijf in Beijing in China en voorzitter Rien Frankenhuis uit Breda komt woorden tekort om zijn indrukken weer te geven. "Het was net of we de Beatles waren: voor aanvang van de concerten werd er op straat gevochten om kaartjes. De aandacht voor alles wat we speelden was enorm, de Chinezen slurpten het gewoon naar binnen."

Eerste bezoek

Bijzonder aan de reis was dat het het eerste bezoek aan China was van een Westeuropees Symfonie Orkest en dat alle orkestleden amateurs zijn, in die zin dat iedereen het in zijn vrije tijd doet. Alleen als voor een bepaalde uitvoering instumentalisten nodig zijn die het orkest niet zelf heeft, worden er beroepsmuzikanten ingehuurd. Elke dinsdagavond wordt er gerepeteerd in een door Philips beschikbaar gestelde ruimte aan de Boschdijk in Eindhoven. In principe werkt men aan drie programma's per jaar waarvan telkens drie uitvoeringen worden gegeven. Voorafgaand aan elke nieuwe serie uitvoeringen gaat het orkest een weekend op retraite om de laatste puntjes op de i te zetten. "Want we mogen dan amateurs zijn, we stellen professionele eisen aan onszelf voordat we het podium op gaan," stelt Frankenhuis.

Na het openingsconcert in het China World Hotel, waar het orkest ook logeerde, waren er drie optredens in de Beijing Concert Hall waarvan de eerste speciaal voor studenten. Gespeeld werden onder andere Katsjatoerians' Concert voor Viool en Orkest in D majeur, de vijfde symfonie van Tsjaikovsky en een echt Nederlands stuk: Souare van Roel van Oosten. Een video-opname toont beelden van het in heel China uitgezonden journaal van de engelstalige CCTV van het 'Deense Philips Symfonie Orkest'. 'Klein foutje', vindt Frankenhuis. Aanstaande maandag zendt de Chinese televisie twee keer een compleet concert van het toch echt voornamelijk Brabantse leden tellende gezelschap uit.

Volop aandacht

Ook in de kranten was er volop aandacht, waar Philips dankbaar op inhaakte met 'Let's make things better' in Chinese karaktertekens. De relatie met de naamgever is overigens niet meer dan dat het een sponsor is. "We zijn autonoom, slechts een kwart van onze leden werkt bij Philips. Voor deze reis hadden we nog meer sponsors. Die hadden we ook hard nodig, want we konden onze mensen die er ook al vrije dagen voor moesten opnemen, niet meer dan een bijdrage in de kosten vragen."

Sinds het besluit om te gaan op 30 april werd genomen was het een hele toer om alles te organiseren, maar het is zeker de moeite waard geweest. "We zien dat de onderlinge vriendschap in het orkest flink is toegenomen. Na de intensieve voorbereiding is het natuurlijk geweldig om als collectief zo'n enorm succes te hebben; dat geeft onderling een heel hechte band." Die kon nog worden verstevigd in de overblijvende vrije tijd, waarin - soms met politie-escorte - de Muur, de Ming-graven, de Verboden Stad, de Hemelse Tempel en het Zomer- en Winterpaleis bezocht werden.

En het succes krijgt mogelijk nog een vervolg. Bij de festiviteiten ter gelegenheid van de overdracht van Hong Kong aan China, over een jaar, wordt gedacht aan een concert van het orkest voor 15.000 mensen in het stadion daar. Die uitnodiging vindt Frankenhuis, naast voorzitter en eerste violist ook nog huisarts, toch een geweldige prestatie voor een groep enthousiaste liefhebbers.