Stilte voor het PSO

Vanwege een conferentie was ik kortgeleden in de Verenigde Staten, in Pittsburgh, om precies te zien. Daar bezocht ik een concert van een van de vele PSO's die de wereld rijk is: het "Pittsburgh Symphony Orchestra". In het programmaboekje stond een prachtige lijst van gedragsregels voor de concertbezoeker. Omdat ik die jullie niet wil onthouden, volgt hieronder een vertaling van die bladzijde uit het programmaboekje:

De beroemde dirigent Leopold Stokowski heeft ooit de volgende woorden tot het publiek besproken: "Een schilder schildert zijn afbeeldingen op een doek. Maar musici maken hun afbeeldingen op stilte, 'het doek van de stilte'. Wij verzorgen vanavond de muziek, en u zorgt voor de stilte."

Een succesvolle uitvoering van goede muziek vereist het uiterste in concentratie - zowel van de uitvoerenden als van het publiek. Er is geen twijfel over mogelijk dat het 'doek van de stilte' de optimale condities biedt om dit concentratieniveau te bereiken. Het 'doek van de stilte' is niet eenvoudig te maken. De geweldige akoestiek van Heinz Hall (de concertzaal in Pittsburgh, genoemd naar de in die stad gevestigde tomatenketchupfabrikant) maakt het mogelijk dat de zachtste muziek ook de verste uithoeken van de zaal bereikt. Maar de akoestiek werkt in twee richtingen. Precies zoals een bezoeker achter op het balkon de hemelse klanken van de solofluit kan horen, zo zijn ook de musici (en alle andere bezoekers) zich bewust van de geluiden die in alle hoeken van de zaal worden gemaakt.

Het zou onredelijk zijn te verwachten dat een publiek van meer dan 2500 personen volledig stil zou zijn gedurende een hele uitvoering. Maar desondanks zijn er veel dingen die we allemaal kunnen doen om het Pittsburgh Symfonie Orkest een optimale concertatmosfeer te geven.

• Het is wellicht een van de moeilijkste dingen ter wereld om een prachtige uitvoering van een stuk muziek te horen en dan niet direct je enthousiasme te delen met je medebezoekers. Maar iedere vorm van conversatie gedurende een uitvoering - ongeacht hoe zachtjes - wordt gehoord door andere bezoekers, en waarschijnlijk ook door de musici.
• Technologische vooruitgang is prachtig, maar gaat vaak vergezeld van een groot scala aan doordringende geluiden, die zelden bijdragen aan een plezierige concertervaring. Zet u alstublieft mobiele telefoons, alarms op uw horloges, piepers, etcetera af voor u de zaal ingaat.
• Hoesten is helaas een natuurlijk gevolg van het altijd wisselvallige klimaat in Pittsburgh. Van tijd tot tijd zal de aandrang om te hoesten zich voordoen tijdens een concert. Maar, de hoest produceert beduidend minder decibels als u uw hand voor uw mond houdt. En, om het nog even over hoesten te hebben, haalt u alstublieft anti-hoest snoepjes uit hun papiertjes, zakjes of blikjes voordat de muziek begint.
• Probeert u alstublieft de verleiding te weerstaan om sieraden te dragen die mogelijk tijdens de uitvoering herrie maken.
• Tenslotte, hoewel dit onderwerp niet direct gerelateerd is aan 'het doek van de stilte': veel bezoekers hebben ons gevraagd eenieder te verzoeken het gebruik van sterke parfums te vermijden.

door: Job Oostveen.