VHV Online

Louis Stotijn 80 jaar

Kijken we eens nauwkeurig naar de ledenlijst, dan vinden we daar een klein rijtje ereleden. Uit het feit dat dit rijtje klein is blijkt wel dat je niet zomaar erelid wordt. Het erelid Louis Stotijn heeft daar heel wat voor moeten doen.

Het belangrijkste wat Louis daarvoor gedaan heeft, is een orkest van ongeveer 70 mensen naar een heel hoog niveau brengen. Dit deed hij van 1960 tot 1987. Hij gaf in 27 jaar ongeveer 120 concerten. In het totaal stonden niet minder dan 423 werken op het programma. Natuurlijk zijn daar ook doublures bij. Louis Stotijn dirigeerde zijn eerste concert op 10 december 1960 en op het programma stonden toen naast de achtste symfonie van Antonin Dvorak, ook twee Nederlandse werken: Ricercare van Hendrik Andriessen en het pianoconcert van Rudi de Heus, met de componist aan de piano. De componist Dvorak zagen we later nog vele malen terugkomen. Hij was zo'n beetje de huiscomponist van de Philips Orkestvereniging. De symfonieën 6, 7, 8 en 9 zijn verschillende malen gespeeld. Ook Hendrik Andriessen kwam op een bijzondere wijze terug. In 1972 werden de Chromatische Variaties voor solokwartet en strijkorkest gespeeld. Dit werk had Hendrik Andriessen voor vier van zijn kleinkinderen geschreven - het Geminikwartet. Dit was een bijzondere ervaring.

De band tussen ons orkest en Louis Stotijn is al zeer oud. Hijzelf weet nog dat hij in 1947 inviel als eerste fagottist tijdens de concerten in Eindhoven en Brussel. Als musicus herinnerde hij zich nog de prettige muzikale sfeer, maar ook het feest na afloop van het Brusselse concert. Er is eigenlijk in ruim 50 jaar niet veel veranderd. Fagot spelen kon hij. Hij was niet voor niets solofagottist van het Residentieorkest. Als lid van de uitgebreide en muzikale familie Stotijn had hij natuurlijk een grote voorsprong op andere muzikanten, maar hij heeft altijd gewerkt aan de uitbreiding van zijn muzikale capaciteiten.

Niet velen weten nu nog dat hij begonnen is als violist/fagottist in het Nederlands Kamerorkest, waar hij tijdens tournees tijdens de concerten beide instrumenten bespeelde. Tijdens zijn periode in het Residentieorkest nam hij directielessen en bestudeerde hij vele partituren. Toen in 1952 Willem van Otterloo plotseling ziek was, nam hij onvoorbereid het concert over. Op het programma stond niets mider dan de "Sacre du Printemps". Vele leden weten wel hoe gecompliceerd deze muziek is.

In 1960 kwam hij dus voor ons orkest. In het volgende jaar stond Sheherazade van Rimski-Korsakov op de lessenaar. We hebben daar toen zeer lang op gestudeerd. Het resultaat viel zo in de smaak dat het op langspeelplaat is vastgelegd. Ik denk dat sommigen die plaat nog in de kast hebben staan, maar er nooit meer naar luisteren. De geluids- en correctiemogelijkheden waren toen nog niet zover als tegenwoordig. In 1964 waagden we ons aan het Concert voor Orkest van Bela Bartok. Dat was niet alleen een waagstuk voor de dirigent en het orkest, maar ook voor het publiek. Het werk was toen nog geen twintig jaar oud en om het publiek er beter op voor te bereiden, gaf Louis Stotijn een openbare toelichting, waarbij hij zelf de muziekvoorbeelden op de piano voorspeelde. Gelukkig is dat vandaag de dag niet meer nodig.

In 1987 droeg Louis Stotijn de dirigeerstaf en de verantwoordelijkheid over aan Jules. Voor het afscheidsconcert was zoveel belangstelling, dat zeer veel belangstellenden teleurgesteld moesten worden. Ik herinner me nog goed hoe boos sommige leden waren, dat ze de door hen gewenste kaarten niet konden krijgen. Voor het afscheidsconcert kwam toen onze Israëlische vriendin Dalia Atlas over, om speciaal voor Louis Stotijn het symfonische gedicht En Saga van Jean Sibelius te dirigeren. Natuurlijk dirigeerden Louis en Jules allebei een werk, maar - heel bijzonder - beiden gezamenlijk een stuk voor twee orkesten. Dit stuk was gecomponeerd door Roel van Oosten, die wij ons nog goed herinneren van ons Chinese avontuur.

De invloed van Louis Stotijn is nog heel lang merkbaar geweest in ons orkest. Niet alleen vervliegt een traditie van 27 jaar niet snel, maar ook heeft Jules het werk van zijn leermeester op een meer dan voortreffelijke wijze voortgezet.

Het was goed om Louis Stotijn ter gelegenheid van zijn 80e verjaardag te kunnen feliciteren en weer eens wat oude herinneringen op te halen. Ik hoop dat we hem nog eens, samen met zijn vrouw Rietje, bij onze concerten mogen begroeten.

Door: Toon van Dijk

Inhoud VHV Online Oktober 1998 | Colofon

© 1998 VHV, Eindhoven.