| Jaargang 7, Nummer 5 |
Bericht van VHV's buitenlandse correspondent uit Silicon Valley, USA.
Soms is het alsof ik weer bij het PSO speel, maar dan in de VS. Want Peninsula Symphony Orchestra wordt ook afgekort tot PSO (VS-PSO in dit artikel) en heeft ook problemen met kaartverkoop en commissies die de organisatiestruktuur onderzoeken. Klinkt bekend?
De financiën zijn het grootste probleem. Het VS-PSO trekt ruim 1000 bezoekers per concert, waarvan meer dan 90% (!) abonnementspubliek. Dus per concert worden weinig losse kaarten verkocht aan de zaal. Helaas vergrijzen de abonnementshouders en nemen de bezoekersaantallen, en dus de inkomsten, af.
Adviesbureau Het bestuur van het VS-PSO besloot enkele duizenden dollars te besteden aan een adviseur die een Strategic Plan moest maken. De consultant stuurde vragenlijsten rond, organiseerde groepsgesprekken en interviewde het 20-koppige bestuur, de dirigent, de betaalde Executive Director en de Guilds. (De Guilds zijn vergelijkbaar met de dames-comité’s van het Nederlands Studenten Orkest). Daarop volgden sessies van verschillende werkgroepen, met de onderwerpen Bestuur (Wat zijn de verantwoordelijkheden van bestuursleden versus dirigent en commissieleden?), Marketing (Hoe trekken we meer en vooral jonger publiek?), Financiën (Hoe werken we het tekort weg?), Programmering (Hoe verhogen we de kwaliteit van de concerten, de zalen, de orkestleden?) en Vrijwilligers (Hoe kunnen we taken door vrijwilligers laten vervullen?). Nu ligt er een twintig-bladzijdes tellend plan dat door het bestuur besproken moet worden.
Ondertussen is het VS-PSO aan het experimenteren met verschillende programma’s om publiek te trekken. Een Spaans/Mexicaans programma met flamengo dansers trok volle zalen! In 25 jaar tijd had het VS-PSO niet zoveel publiek gezien. Helaas voor de alt-sectie betekende dit programma avonden lang alleen maar 6/8 spelen.
Jazz-violist Om het tekort weg te werken is het bestuur met fundraisers begonnen, exclusieve avonden waarvan de opbrengst ten goede komt aan het VS-PSO. De muzikale omlijsting wordt daarbij niet door het orkest wordt verzorgd, maar (onder andere) door een jazz-violist en een close-harmony koor. De opbrengsten van deze avonden valt erg tegen en het bestuur van het VS-PSO is verbaasd dat de orkestleden niet meer kaarten verkochten. Iets waarover ikzelf helemaal niet verbaasd ben! Het doet me denken aan het eerste concert in Lisse van het Philips Symfonie Orkest, waarvan de opbrengst ten goede kwam aan het Orkest van de Bloembollenstreek. Misschien wil in Nederland het Brabants Orkest ook wel geld inzamelen voor het PSO.
Ringer of Sub? Genoeg over het VS-PSO. Inmiddels speel ik lang genoeg altviool in de VS dat ik ook elders als invaller gevraagd word. Meestal voor de lol, een enkele keer tegen betaling. Mijn Amerikaanse vrienden zeiden dat ik nu een ringer ben, waarop ik zei dat het woord ringer zeker van to ring komt, als in invallers opbellen. Maar nee, het heeft een veel negatievere betekenis.
Een ringer is een engelse slang term voor een bedrieger die op kermissen gouden ringen verkocht die eigenlijk van een legering waren. Later werd de term toegepast bij paardenraces, als een goed presterend paard verruild werd voor een minder goed paard, om zo weddenschappen te kunnen beïnvloeden. Een ringer werd steeds algemener gebruikt voor iets dat sprekend lijkt op het originele produkt, maar waarmee gesjoemeld is.
En dat maakt het zo interessant. Als ik als altviool-invaller ergens gratis meespeel ben ik een sub, een vervanger dus. Maar als ik tegen betaling meespeel ben ik een ringer, een vals-speler dus?
Meespelen Ik speelde mee bij de Winchester Symphony in San Jose en daar hadden ze wel een zeer direkte manier om het publiek erbij te betrekken. Op het programma stond het Dubbelconcert voor twee violen van Bach, waarbij de solisten leerlingen van de plaatselijke Suzuki-viool-fabriek waren. Het aantal solisten voor het podium was nog groter dan het aantal orkestleden op het podium. Het was een leuk idee, hoewel als je eenmaal een leger Suzuki violisten hebt ‘aangezet’, ze niet meer van ophouden weten. De zaal was wel goed gevuld.
Only in America In de winter speelde ik mee bij Mission Opera, een operette gezelschap dat Die Fledermaus van Johann Strauss opvoerde. Een paar maanden later krijg ik het verzoek van de voorzitter (een sopraan) of ik een aansprakelijkheids-verklaring wil ondertekenen. Want de generale van onze uitvoering is op video opgenomen en wordt uitgezonden op het besloten Cupertino Senior TV station (uitzendingen één keer per week). En waar zijn ze bang voor: dat advocaten daar geld uit willen slaan: “I agree to hold the program producer and any cable television company which transmits the program harmless for any liability to others arising from anything I may say or do during the program (…)” . Misschien heb ik wel vals gespeeld tijdens de produktie, maar zo vals was het toch zeker niet? Uiteraard heb ik ondertekend. De VS wordt geregeerd door advocaten, en de combinatie van sopranen en advocaten is zo mogelijk nog gevaarlijker.
Home Sweet Home Dit is de laatste editie van Klassieke Muziek in Silicon Valley. De implementatie van het strategische plan bij het VS-PSO zal ik niet meemaken want mijn vier jaar in de VS zijn voorbij. In het nieuwe seizoen kom ik terug naar Nederland, weer meespelen bij het nederlandse PSO!
door: Raoul Bonnet