Het Philips Symfonie Orkest o.l.v. Jules van Hessen en m.m.v. celliste Quirine Viersen met werken van Rimsky-Korsakov, Sjostakovitsj en Stravinsky. Gehoord in muziekcentrum Frits Philips op zaterdag 16 november.

Door Marjolijn Sengers

Russische muziek is in. Gelukkig, want er stroomt vanachter het voormalige IJzeren Gordijn nog steeds allerlei moois onze kant op. Ook het Philips Symfonie Orkest voelde zich aangetrokken tot de Russische muziek, getuige het programma van afgelopen zaterdagavond met werken van Rimsky-Korsakof, Sjostakovitsj en Stravinsky. In of niet, je moet als symfonie-orkest van goede huize komen wil je een volwassen Russisch programma kunnen bieden. Het Philips Symfonie Orkest heeft met dit optreden weer eens bewezen dat het de kwalificatie 'amateurorkest' steeds verder ontstijgt. Wat met zich meebrengt dat de beoordelings-maatstaven ook opgewaardeerd dienen te worden.

Ten tijde van het ontstaan van zijn tweede celloconcert ziet Sjostakovitsj zich, na een hartaanval, geconfronteerd met zijn eigen sterfelijkheid. Dat stemt hem alles behalve vrolijk. Dit door Rostropovitsj op de zestigste verjaardag van de componist ten doop gehouden concert, ademt een alles behalve toegankelijke, in feite uitgesproken sombere, zelfs zwartgallige maar ook verdrietige sfeer. Zowel soliste Quirine Viersen als het orkest kwamen met het karakteriseren van de gemoedstoestand van de componist een heel eind, een duidelijk profiel konden ze echter niet neerzetten. Ik vermoed dat beiden daarvoor niet genoeg los waren van het notenbeeld; dat, met andere woorden, het speeltechnische aspect de expressiviteit, het pure uiten van de emotie nog in de weg stond.

Een tweede uitdaging vormde 'Le Sacre du printemps' van Sravinsky, een werk waarin dit orkest zich, zeker in vergelijking met het voorafgaande, heerlijk kon uitleven. Er werd dan ook strak, alert, enerzijds beheerst maar anderzijds ook vrij en spontaan gemusiceerd, waarbij met name de blazers zich van hun sterke kant lieten zien.

Jules van Hessen fungeerde als voortrekker, aangever en afwerker en, het meest belangrijk, als inspirator.