Requiem van Verdi, uitgevoerd door de Philips Orkest Vereniging en het
Nationaal Verdi Koor, o.l.v. Jules van Hessen. Solisten: Irene Johansson
(sopraan), Joke de Vin (mezzosopraan), Marten Smeding (tenor) en Charles van
Tassel (bas). Komende zaterdag in de Grote Zaal van Muziekcentrum Frits Philips
in Eindhoven, 20.15 uur.

Een opera voor de kerk, zo wordt Verdi's Requiem wel genoemd. Het is een dramatisch werk, waarin zachte, ontroerende passages worden afgewisseld met heftige, overweldigende delen. De componist heeft in dit stuk alle theatrale middelen toegepast om het lijden van de mensheid en het verlangen naar een betere wereld te verklanken. Het liturgische element van deze aan de Italiaanse letterkundige Alessandro Manzoni opgedragen Requiemmis is daarbij op de achtergrond geraakt, wat de toenmalige kerkvorsten overigens niet erg konden waarderen.

Dat de Philips Orkest Vereniging dit stuk op het repertoire heeft genomen, is min of meer toevallig, vertelt dirigent Jules van Hessen. "In principe speelt het orkest vooral symphonische werken; zonder koor en solisten, want dat doe je er niet zomaar even bij. Voor dit stuk zijn wij echter benaderd door het Nationaal Verdi Koor, dat in Den Haag speciaal was opgericht voor een concert rond de dodenherdenking van dit jaar. Via advertenties en radioprogramma's hadden ze daar binnen twee weken een koor van honderdvijftig mensen bij elkaar, die allemaal eerder Verdi's Requiem hadden gezongen."

Het Requiem van Verdi is Van Hessen na aan het hart gebakken, en hij accepteerde dus onmiddellijk de uitnodiging om met het Nationaal Verdi Koor samen te werken. "Met de afspraak, dat het stuk niet alleen in Den Haag uitgevoerd zou worden, maar ook in Eindhoven." Dat is al een keer gebeurd, tijdens een herdenkingsconcert in de Catharinakerk. "De solistenbezetting was toen anders. Bovendien heeft het Muziekcentrum waar we komende zaterdag staan weer een heel andere lading dan een kerk", zegt Van Hessen.

Enorm feest

Bij zijn veelvuldige gastdirigentschappen in Denemarken leerde hij - met een uitvoering van hetzelfde Requiem - de veelbelovende Zweedse sopraan Irine Johansson kennen. "Ik had nog nooit van haar gehoord. Als gastdirigent moet je maar afwachten wat je op je bordje krijgt. Irine bleek een fantastische sopraan, en ik dacht: het zou een enorm feest zijn als we die konden krijgen. Dat is dus gelukt."

De drie andere solisten zijn ingebracht door de gerenomeerde koordirigent Jaap Hillen, die het Nationaal Verdi Koor prepareerde. Dat er aanvankelijk op twee plaatsen gerepeteerd werd - het koor in Den Haag en het orkest in Eindhoven - leverde volgens Van Hessen nauwelijks problemen op. "Ik heb met Jaap veelvuldig contact gehad over mijn opvattingen, bijvoorbeeld de tempokeuze. Wat ik het belangrijkste vind, is dat het meer een operastuk is dan een kerkelijk stuk. Dat dramatische, het theatrale heb ik benadrukt. Niet dat het sacrale helemaal is weggedrukt, maar het is minder prominent."

"Dit Requiem past wel bij mijn temperament; veel meer dan bijvoorbeeld het Requiem van Fauré, hoe prachtig dat ook is. In Duitsland heb ik vrij veel opera's gedirigeerd. De kans om dit stuk van Verdi te doen heb ik dus met twee handen aangegrepen."