Philips Symphonie-orkest "Fidelio"

Wat het zeggen wil een symphonie-orkest oprichten uit dilettanten, en vooral wat 't beteekent een symphonieorkest in stand te houden, kan alleen hij beoordeelen, die ooit een werkzaam deel daarin heeft gehad als werkend bestuurslid of en zeker als directeur. Om het praedicaat "symphonie" (wat een prachtwoord!) te verdienen, moet men in eerste plaats beschikken over alle blaas- en alle strijkinstrumenten en vooral ook g o e d e strijkinstrumenten. In de twee plaats, om het idee "strijkje" te kunnen vergeten moet het gehalte der te spelen muziek op hoog peil staan, en zou er bij iedere uitvoering minstens een symphonie gespeeld behooren te worden en een of ander concert (viool, piano, cello etc.).

Zoolang men aan genoemde eischen niet kan voldoen is de naam symphonie-orkest absoluut misplaatst, en het spreekt van zelf, dat men geen symphonie-orkest noodig heeft om amusementsmuziek te spelen, "Fidelio" wil wel zoo verstandig zijn, deze op- niet als aanmerking te beschouwen.

Wat de uitvoering zelf betreft: dat deze niet zonder ongelukjes verliep, behoeft nauwelijks gezegd. Dat alle blazers niet even zuiver waren (De 1e fluit was b.v. doorloopend te hoog) en dat blaasinstrumenten zoals alten en contrabassen, hoorns, hobo's, fagotten en trombonens, sommige in 't geheel niet, andere niet in voldoende aantal present waren, kan den uitstekenden indruk die deze eerste uitvoering bij mij gevestigd heeft, niet uitwischen. Want waarlijk, zooals b.v. Ouverture Titus van Mozart gespeeld werd, dat was gewoonweg "verblufend". Ik dacht op dat moment: "indien men tusschen dilettanten en beroepsorkest verschil weet te maken, en daarvan weer het midden houdt, dan heeft men vrijwel het peil, waar op Fidelio kan worden beoordeeld. En trouwens bij de heele uitvoering geldt niet zoo zeer wat ze gaven, dan wel wat ze bereikten.

En dat was inderdaad heel veel en verdient buitengwonen lof. Uit eigen krachten een orkestralen klank, een kleur in samenspel, een zingen der melodie bereiken is meestal onbereikbaar bij dilettantencorpsen. Wel hebben er bij deze uitvoering eenige ongelukjes en zelfs kleine, ongevaarlijke deraillementen plaats gehad, (denken we even aan het overgangsmotief in den wals Goldregen, door de celli gespeeld) werd de lijn soms verbrokkeld, had de voordracht van het geheel soms iets jachtigs, doch deze bezwaren wegen niet op tegen het vele muzikale goed, ons door "Fidelio" gebracht, onder de forsche en muzikale leiding van zijn dirigent Jan During.

Van al de gespeelde nummers, kwam er de wals het slechts af; deze werd te langdradig en te stijf gespeeld, zoodat hij voor de toehoorders ver buiten de gwonen maat scheen.

Om nog even terug te komen op het gemis van sommige instrumenten, dan laat zich het gemis aan hoorns en het niet present zijn van een volledig stel trombones, het ergst gevoelen. In den wals b.v. was 't al zeer hinderlijk en kwam de begeleiding (er zat slechts een hoorn, dus één begeleidings-noot) vaak armoedig voor den dag. Wat trombones betreft, men bedenken wel dat drie trombones ééne trombone en dat twee trombones heelemaal géén trombone is.