Charles Gounod (1818-1893)

Gounod werd in 1818 te Parijs geboren. Zijn vader was een schilder en zijn moeder pianiste. Van haar kreeg hij z'n eerste lessen in de muziek. Na zijn schoolopleiding en privé-lessen muziek van Antonín Reicha, gaat hij in 1838 naar het conservatorium. Daar studeert hij contrapunt, compositie en piano. In 1837 wint hij de 2e Prix de Rome. Twee jaar later ontvangt hij zelfs de Grand Prix de Rome.

In 1839 verlaat Gounod Parijs en vestigt zich in Rome. Hier maakt hij kennis met de 16e-eeuwse polyfonie van Palestrina die grote indruk op hem maakt. Na enige tijd door Europa te hebben gezworven, keert hij in 1843 in Parijs terug.

In 1851 waagt Gounod zich aan het schrijven van zijn eerste opera, 'Sapho'. Tot dan toe had hij voornamelijk kerkmuziek gecomponeerd. 'Sapho' werd een mislukking. Hierna probeert hij nog een paar maal een opera te schrijven. Het blijft echter bij pogingen, terwijl hij juist met zijn kerkmuziek groot succes heeft.

In 1858 komt de samenwerking tussen Gounod en het Théâtre-Lyrique tot stand. Dit leidt tot zeven opera's die de componist tussen 1855 en 1857 schrijft. Als uitgangspunt neemt hij de stijl van de gevierde opera-componist Meyerbeer, die al dertig jaar lang in Frankrijk door het publiek geaccepteerd werd. Gounod toont wel degelijk een eigen inbreng hierin. Van deze zeven opera's zijn er nu nog maar vijf bekend waarvan 'Faust' de belangrijkste is.

De opera 'Faust' heeft als libretto een tekst van Goethe. Deze tekst 'Margarethe' is in het Frans vertaald en bewerkt door Jules Barbier en Michel Carré. In Duitsland wordt de opera 'Faust' nog altijd 'Margarethe' genoemd naar de titel die Goethe het verhaal gaf.

Op 19 maart 1859 gaat 'Faust' in première in het Théâtre-Lyrique te Parijs. De dialogen worden niet gezongen maar gesproken naar het principe van de Franse Opera-Comique. In deze vorm wordt het ook voor de eerste keer in Engeland opgevoerd in 1863. Drie weken later vindt de première in Italië plaats. Voor deze opvoering is het werk in het Italiaans vertaald en heeft Gounod de gesproken dialogen van een melodie voorzien. Italianen spraken in die tijd namelijk nooit de tekst van een opera maar maakten altijd gebruik van recitatieven. In september van dat jaar gaat de opera ook naar Amerika toe. De opvoering is daar ook in het Italiaans.

Door het succes van 'Faust' besluit de directeur van de Opéra van Parijs het werk ook te willen opvoeren. Op 3 maart 1869 is het dan zo ver. Voor deze gelegenheid schrijft Gounod het ballet dat plaats heeft aan het begin van de vijfde akte.

De vorm die de opera bij deze opvoering had is de uiteindelijke versie van het werk geworden. Gedurende tientallen jaren was de opera 'Faust' heel populair. Niet alleen in Frankrijk maar ook in de rest van West-Europa. Nog steeds behoort het tot de werken die regelmatig in de muziektheaters worden opgevoerd. Tegenwoordig laat men tijdens de opvoering het ballet regelmatig weg. Soms wordt het nog aan het slot van de opera toegevoegd maar meestal wordt de muziek, zoals ook nu, als losse suite uitgevoerd.