Pjotr Iljitsj Tsjaikovsky (1840-1893)

Het concert voor viool en orkest in D grote terts is het enige vioolconcert dat Tsjaikovsky heeft geschreven. Twee werken kunnen echter als voorstudies op dit concert worden beschouwd: de Sérénade mélancolique uit 1875 en de Valse-Scherzo uit 1877.

In 1878 bracht Tsjaikovsky enige tijd in Clarens aan het Meer van Genève door. Aan het begin van dat jaar bracht zijn voormalige leerling, de violist Josef Kotek hem een bezoek. Een van de werken die zij samen speelden was de Symphonie Espagnol, het vioolconcert van Lalo. Tsjaikovsky was zeer onder de indruk van de frisheid en lichtheid van dit werk en besloot zich zelf ook aan het schrijven van een vioolconcert te wagen. Het kostte hem slechts een maand om zijn vioolconcert te componeren. Uit ontevredenheid met het tweede deel, besloot hij dat te herschrijven. De geschrapte versie van dit deel is niet verloren gegaan maar later bekend geworden als de Méditation voor viool en piano. Het later gecomponeerde tweede deel, de Canzonetta dat een malancholisch karakter heeft, past uitstekend tussen de virtuoze hoekdelen van dit concert.